Lê Văn Tám là tên một cậu bé bán đậu phộng rang, tuy nhỏ tuổi nhưng đã tham gia lục lượng kháng chiến chống Pháp. 

Đêm 1 tháng 1 năm 1946, Lê Văn Tám đã lẻn vào kho xăng của quân Pháp ở Thị Nghè, tẩm xăng lên người mình, tự đốt cháy rồi nhảy vào một thùng phuy xăng. Cả kho xăng bị phá hủy và Lê Văn Tám cũng hy sinh. 

Tượng và đế tượng được làm bằng chất liệu bê tông cốt thép với bố cục: phía trên là ngọn lửa bùng cháy thể hiện tinh thần ngọn đuốc Lê Văn Tám; phía dưới là ba thiếu niên nâng cao ngọn đuốc như để học tập và noi theo truyền thống yêu nước chống ngoại xâm.