Theo báo cáo của UBND Quận 1, trên địa bàn quận có 1 công trình di tích quốc gia đặc biệt, 6 công trình di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia, 5 công trình di tích lịch sử cấp quốc gia, 8 di tích kiến trúc nghệ thuật cấp thành phố. Ngoài ra còn có 23 loại hình kiến trúc nghệ thuật, 3 loại hình lịch sử, 4 nhà biệt thự cũ trước năm 1975 thuộc nhóm 1 phải giữ nguyên hình dáng, kiến trúc
Thời gian quan, Quận 1 luôn quan tâm công tác bảo tồn, thực hiện nghiêm các quy định về bảo tồn di sản, công trình kiến trúc, tuyên truyền rộng rãi trong cán bộ, công chức, đoàn viên, hội viên và nhân dân về giá trị của di sản văn hóa và phát huy giá trị các di sản văn hoá trên địa bàn góp phần giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ, phát triển du lịch…
Tuy nhiên, một số di tích kiến trúc nghệ thuật do tác động của thời gian, khí hậu, môi trường đã bị xuống cấp như chùa Phước Hải, nhà thờ Đức Bà… cần có sự quan tâm hỗ trợ của các ban, ngành chức năng trong việc bảo quản, tu bổ, phục hồi các di tích theo nguyên trạng nhằm bảo vệ gìn giữ di tích cho hiện tại và tương lai.
Thành viên đoàn giám sát và đại diện UBND Quận 1 trao đổi một số nội dung liên quan đến việc bảo tồn di sản: việc lập quy hoạch xác định các khu vực cảnh quan cần bảo vệ; huy động xã hội hoá trong sửa chữa, bảo tồn di sản; quản lý các di sản do tư nhân tự tôn tạo, sửa chữa; khai thác di sản gắn với bảo tồn và phát triển du lịch; xu hướng biến đổi của các công trình kiến trúc lâu đời trên địa bàn hiện nay; công tác kiểm tra, đánh giá phân loại các biệt thự cũ…
Phát biểu tại buổi giám sát, Chủ tịch UBND Quận 1 Nguyễn Văn Dũng cho biết Quận 1 có nhiều công trình kiến trúc đẹp, lâu đời, nhà biệt thự, khu phố cũ mang dấu ấn lịch sử, văn hóa, số lượng di tích cần bảo tồn khá nhiều, đề nghị Thành phố có chủ trương tạo điều kiện pháp lý trong quản lý, gắn với quyền lợi của chủ sở hữu di tích nhằm phát huy giá trị di tích phục vụ cộng đồng.
Phát biểu kết luận giám sát, Trưởng ban Đô thị HĐND Trương Trung Kiên đề nghị UBND Quận 1 xác định khu vực cảnh quan, di tích cần bảo tồn trong đề án quy hoạch quận để làm cơ sở cho công tác quản lý, bảo tồn di sản sau này; nghiên cứu đề xuất các giải pháp, cách thức vận hành, duy trì hoạt động di tích, hỗ trợ sửa chữa, tu bổ di tích bằng nguồn xã hội hóa nhằm khai thác và phát huy hiệu quả các di sản văn hóa và bảo tồn cảnh quan kiến trúc đô thị.
Trước đó, Đoàn giám sát đã tìm hiểu, đánh giá thực tế công tác bảo tồn di tích, cảnh quan kiến trúc tại chùa Linh Sơn, phường Cô Giang và Nhà thờ Huyện Sĩ, phường Phạm Ngũ Lão, Quận 1.
T.X